Construction Workers Scheme: महाराष्ट्र सरकार विविध स्तरांतील नागरिकांचे जीवनमान उंचावण्यासाठी अनेक योजनांची अंमलबजावणी करत आहे. यामध्ये महिलांसाठी ‘लाडकी बहीण योजना’, युवकांसाठी ‘लाडका भाऊ योजना’, आणि वयोवृद्धांसाठी ‘स्वाधार योजना’ व ‘वयोश्री योजना’ यांचा समावेश आहे. या योजनांमुळे समाजातील विविध घटकांना लाभ मिळत आहे.
बांधकाम क्षेत्रात काम करणाऱ्या कामगारांची संख्या मोठी आहे. या कामगारांच्या कल्याणासाठी सरकारने अलीकडेच एक नवीन योजना सुरू केली आहे. योजनेअंतर्गत बांधकाम कामगारांना विविध प्रोत्साहन व सुविधा प्रदान करण्यात येणार आहेत. चला, या योजनेची सविस्तर माहिती पाहूया.
हे देखील वाचा: सौर कृषी पंप योजना अर्ज करताना नाव दिसत नसेल तर करा हा उपाय
योजनेचे उद्दीष्ट
बांधकाम कामगार मंडळाच्या माध्यमातून कामगारांची नोंदणी करून त्यांना विविध शासकीय योजनांद्वारे सामाजिक सुरक्षा प्रदान केली जाते. यामध्ये शिक्षण, आरोग्य, निवारा आणि कौशल्य विकास यांसारख्या महत्त्वाच्या क्षेत्रांचा समावेश आहे.
शिक्षण
बांधकाम कामगारांच्या मुलांना पहिली ते पदवीपर्यंतचे शिक्षण मोफत दिले जाते. नामांकित शैक्षणिक संस्थांमध्ये प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांना शिक्षण शुल्क माफ करण्यात आले आहे, ज्यामुळे उच्च शिक्षणाची संधी उपलब्ध होते.
आरोग्य
कामगारांच्या कुटुंबियांना 5 लाख रुपयांपर्यंतचे आरोग्य विमा कवच उपलब्ध आहे. यामुळे मोठ्या आजारांच्या उपचारांसाठी आर्थिक संरक्षण मिळते. त्याशिवाय, कामगारांना सुरक्षाकवच कार्ड देण्यात आले आहे, ज्याद्वारे 12 विविध सेवांचा लाभ मिळतो.
निवारा
बेघर कामगारांना ‘अटल आवास योजना’ आणि ‘प्रधानमंत्री आवास योजना’ अंतर्गत 4 लाख रुपयांची आर्थिक मदत देण्यात येत आहे. यामुळे त्यांना स्वतःचे घर मिळवण्याची संधी मिळते.
हे देखील वाचा: Mukhyamantri Vayoshri Yojana | सरकार द्वारे वयोवृद्धांना 3000 रुपये/महिना
कौशल्य विकास
कामगारांच्या मुलांना कौशल्य-आधारित शिक्षण देण्यासाठी कौशल्य प्रशिक्षण कार्यक्रम राबवले जातात. हे प्रशिक्षण रोजगारक्षम बनवते आणि करियरच्या संधी वाढवते.
भांडी योजना
महाराष्ट्र शासनाने अलीकडेच बांधकाम कामगार भांडी योजना सुरू केली आहे. या अंतर्गत स्थलांतरित कामगारांना 30 भांड्यांचा एक संच मिळणार आहे. यासाठी कामगारांनी किमान 90 दिवस काम केल्याचे प्रमाणपत्र सादर करणे आवश्यक आहे.
अर्ज प्रक्रिया
कामगार या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी दोन पद्धतींनी अर्ज करू शकतात:
1. ऑफलाइन: जिल्ह्यातील WFC (वर्कर्स फॅसिलिटेशन सेंटर) कार्यालयात जाऊन.
2. ऑनलाइन: शासकीय वेबसाइट https://mahabocw.in/ वर जाऊन.
अर्जासोबत काही आवश्यक कागदपत्रे सादर करावी लागतील, जसे की आधार कार्ड, पासपोर्ट आकाराचा फोटो, बँक पासबुक, राशन कार्ड, लेबर कार्ड, 1 रुपयाचा पेमेंट पावती, आणि 90 दिवस काम केल्याचे प्रमाणपत्र.
हे देखील वाचा: Mukhyamantri Vayoshri Yojana | सरकार द्वारे वयोवृद्धांना 3000 रुपये/महिना
योजनेचा व्यापक प्रभाव
बांधकाम कामगार भांडी योजना फक्त भांड्यांच्या पुरवठ्यावर मर्यादित नाही, तर ती कामगारांच्या जीवनमानाचा दर्जा सुधारण्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. यामुळे कामगारांना दैनंदिन जीवनात सुविधा मिळेल आणि सरकारी योजनांशी त्यांचे संबंध प्रस्थापित होतील.
या उपक्रमामुळे बांधकाम कामगारांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडण्याची अपेक्षा आहे. शिक्षण, आरोग्य, निवारा, आणि कौशल्य विकास यामुळे त्यांना सामाजिक सुरक्षा मिळेल आणि भविष्याकडे वाटचाल करणे सोपे होईल.
अशा सर्व योजनांचा परिणाम म्हणजे बांधकाम कामगारांचे सामाजिक व आर्थिक सबलीकरण. त्यांच्या मुलांना मिळणारे शिक्षण, कुटुंबांना आरोग्य सेवा, आणि स्वतःचे घर मिळवण्याची संधी यामुळे कामगार व त्यांच्या कुटुंबांना उज्ज्वल भविष्याची आशा आहे.
