e-Shram Card: नोंदणी, ऑनलाइन अर्ज, फायदे, पेमेंट स्थिती, शिल्लक तपासणे, डाउनलोड

भारत सरकारने असंगठित क्षेत्रातील कामगारांना सामाजिक सुरक्षा प्रदान करण्यासाठी ई-श्रम योजना सुरू केली आहे. यासोबतच असंगठित क्षेत्रातील कामगारांसाठी ई-श्रम पोर्टल देखील सुरू केले आहे. ई-श्रम पोर्टलचा उद्देश असंगठित कामगारांची डेटाबेस गोळा करणे आहे, ज्यामुळे त्यांना विविध सरकारी योजनांचे लाभ मिळवता येतील.

असंघटित क्षेत्रात काम करणाऱ्या व्यक्तींनी श्रमिक कार्ड किंवा ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज करावा लागतो. ई-श्रम कार्डद्वारे, असंगठित क्षेत्रातील कामगारांना विविध फायदे मिळू शकतात, जसे की 60 वर्षांनंतर पेन्शन, मृत्यू विमा, अक्षमतेच्या प्रकरणी आर्थिक मदत इत्यादी. ई-श्रम कार्डचा उद्देश असंगठित कामगारांना नवीन सरकारी योजनांचा आणि सुविधांचा प्रवेश प्रदान करणे आहे.

हे देखील वाचा: E-Shram Card Pension Yojana 2024: असंगठित क्षेत्रातील कामगारांसाठी ₹3000 मासिक पेंशन मिळवण्याची संधी

ई-श्रम कार्ड तपशील

असंगठित क्षेत्र म्हणजे काय?

असंगठित क्षेत्रात त्या स्थापत्यांची किंवा युनिट्सची समावेश होतो ज्या सेवा, वस्तू, किंवा उत्पादन विक्री करतात आणि ज्यात 10 पेक्षा कमी कामगार काम करतात. या युनिट्स ESIC आणि EPFO अंतर्गत कव्हर केलेले नसतात. असंगठित क्षेत्रातील कामगार म्हणजे ESIC किंवा EPFO सदस्य नसलेले, घरकाम करणारे किंवा स्व-संलग्न कामगार.

ई-श्रम कार्डाचे फायदे

ई-श्रम कार्ड असलेल्या असंगठित कामगारांना खालील फायदे मिळतात:

• 60 वर्षे पूर्ण झाल्यावर ₹3,000 प्रति महिना पेन्शन.
• मृत्यू विमा ₹2,00,000 आणि अर्धांगवायुपणाच्या प्रकरणात ₹1,00,000 आर्थिक मदत.
• एखाद्या लाभार्थ्याचे (असंगठित क्षेत्रातील कामगार) दुर्घटनेत निधन झाल्यास, पत्नीला सर्व लाभ मिळतील.
• लाभार्थ्यांना संपूर्ण भारतभर मान्य 12 अंकी UAN नंबर प्राप्त होईल.

हे देखील वाचा: PM Yashasvi Scholarship Yojana 2024-25: या विद्यार्थ्यांना ₹1,25,000 ची शिष्यवृत्ती मिळणार

ई-श्रम कार्डसाठी पात्रता

• कोणत्याही असंगठित क्षेत्रातील कामगार किंवा काम करणारा व्यक्ती.
• कामगारांचे वय 16-59 वर्षे असावे.
• कामगारांचे आधार कार्डाशी लिंक केलेले वैध मोबाइल नंबर असावे.
• कामगार आयकर भरणारे नसावे.

ई-श्रम कार्ड नोंदणी: ऑनलाइन अर्ज कसा करावा?

ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:

1. ई-श्रम पोर्टलवर जा (स्व-नोंदणी पृष्ठ).
2. आधार लिंक केलेले मोबाइल नंबर आणि कॅप्चा कोड प्रविष्ट करा आणि ‘OTP पाठवा’ बटणावर क्लिक करा.
3. आपल्या आधार क्रमांक, अटी व शर्तींची माहिती वाचा आणि मोबाइल नंबरवर पाठवलेला OTP प्रविष्ट करा. ‘मान्यता द्या’ बटणावर क्लिक करा.
4. स्क्रीनवर दिसणार्या वैयक्तिक तपशीलांची पुष्टी करा.
5. आवश्यक तपशील, जसे की पत्ता, शैक्षणिक अर्हता इत्यादी भरा.
6. कौशल्याचे नाव, व्यवसायाचे स्वरूप आणि कामाचे प्रकार निवडा.
7. बँक तपशील प्रविष्ट करा आणि स्व-घोषणा निवडा.
8. ‘पूर्वावलोकन’ पर्यायावर क्लिक करून तपशील तपासा आणि ‘सबमिट’ बटणावर क्लिक करा.
9. एक OTP मोबाइल नंबरवर पाठवला जाईल. OTP प्रविष्ट करा आणि ‘मान्यता द्या’ बटणावर क्लिक करा.
10. ई-श्रम कार्ड तयार होईल आणि स्क्रीनवर प्रदर्शित होईल.
11. ई-श्रम कार्ड डाउनलोड करण्यासाठी ‘डाउनलोड’ पर्यायावर क्लिक करा.

हे देखील वाचा: Poultry Farm Loan Subsidy 2024: कुकुट पालनासाठी सरकार देत आहे 9 लाख रुपयांचे लोन

ई-श्रम कार्ड डाउनलोड कसे करावे?

ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज पूर्ण केल्यानंतर, खालीलप्रमाणे ई-श्रम कार्ड डाउनलोड करा:

1. ई-श्रम पोर्टलवर जा.
2. ‘आधीच नोंदणी केलेले’ टॅबवर क्लिक करा आणि ‘UAN वापरून प्रोफाइल अपडेट करा’ पर्याय निवडा.
3. UAN क्रमांक, जन्मतारीख, कॅप्चा कोड प्रविष्ट करा आणि ‘OTP जनरेट करा’ बटणावर क्लिक करा.
4. मोबाइल नंबरवर प्राप्त झालेला OTP प्रविष्ट करा आणि ‘मान्यता द्या’ बटणावर क्लिक करा.
5. स्क्रीनवर दिसणार्या वैयक्तिक तपशीलांची पुष्टी करा.
6. ‘पूर्वावलोकन’ पर्यायावर क्लिक करून तपशील तपासा आणि ‘सबमिट’ बटणावर क्लिक करा.
7. एक OTP मोबाइल नंबरवर पाठवला जाईल. OTP प्रविष्ट करा आणि ‘मान्यता द्या’ बटणावर क्लिक करा.
8. ई-श्रम कार्ड तयार होईल आणि स्क्रीनवर प्रदर्शित होईल.
9. ई-श्रम कार्ड डाउनलोड करण्यासाठी ‘डाउनलोड’ पर्यायावर क्लिक करा.

ई-श्रम कार्ड पेमेंट स्थिती: शिल्लक कशी तपासावी?

1. ई-श्रम पोर्टलवर जा.
2. ‘ई-श्रम कार्ड पेमेंट लिस्ट’ लिंकवर क्लिक करा.
3. ई-श्रम कार्ड क्रमांक, UAN क्रमांक, किंवा आधार कार्ड क्रमांक प्रविष्ट करा आणि ‘सबमिट’ बटणावर क्लिक करा.
4. ई-श्रम पेमेंट स्थिती पाहता येईल.

ई-श्रम कार्ड हेल्पलाईन नंबर

ई-श्रम कार्ड हेल्पलाईन टोल-फ्री नंबर (सोमवार ते रविवार) – 14434

ई-श्रम ईमेल आयडी – eshramcare-mole@gov.in